Tinnitus, het spook

Als je last hebt van tinnitus (gesuis, gepiep, gehamer of andere geluiden in je oor die alleen jij hoort) heb je last van gehoorverlies. Dat kan allerlei oorzaken hebben, een ziekte (bv Lyme), aangeboren afwijking of bijvoorbeeld te hard geluid op je oren door muziek of andere zaken.

En zeg nou niet, ik heb tinnitus, maar ik hoor nog prima, zelfs na metingen bij de audioloog, want je houdt jezelf behoorlijk voor de gek. Het kan zijn dat je geen last hebt van je gehoor en zelfs dat de audioloog gemeten heeft dat je gehoor gewoon nog goed is, maar dat wil niet zeggen dat het ook zo is. Hoe kan dat dan?

Als je er even over nadenkt en een klein beetje onderzoek doet, kom je er al snel achter dat tinnitus eigenlijk phantoompijn is (of in het geval van tinnitus phantoomgeluid/fantoomgeluid), een spook dus. Het is hetzelfde als wanneer je een gedeelte van je arm of je been kwijt raakt en toch jeuk en/of pijn hebt op het lichaamsdeel wat er niet meer is. De uitleg is best simpel: Het hersengebied dat oorpronkelijk correspondeerde met het geamputeerde lichaamsdeel is nog actief en zal chronisch nog geactiveerd blijven. De hersenen interpreteren dit alsof het geamputeerde lichaamsdeel er gewoon nog is en geeft signalen door.

Maar wat heeft dat met het gehoor te maken hoor ik je denken? Nou, heel simpel, bij gehoorverlies sterven de haarcellen af die op het basilaire membraam van het slakkenhuis zitten. Die haartjes zijn verbonden met de gehoorzenuw die het signaal transporteert naar het gehoorcentrum in je hersenen.

De haartjes echter welke afsterven, of plat gaan liggen door een beschadiging, blijven wel actief signalen doorgeven, maar dit wordt niet meer omgezet tot geluid in de auditieve cortex. Het resultaat is gesuis, gepiep of ander geluid, afhankelijk van welk gedeelte van de tonotopie is beschadigd. Phantoompijn dus vertaald in andere geluiden, phantoomgeluid. Tinnitus, het spook. Komt het nog goed met die haarcellen? Niemand weet het nog, er wordt nog onderzoek naar gedaan en beweert wordt dat afgestorven haarcellen niet opnieuw kunnen gaan functioneren of aangroeien. Maar is dat zo?

Nu hoor ik je nog steeds denken: “Ik weet zeker dat ik geen gehoorverlies heb, want dat is bij de Audioloog of mijn KNO arts gemeten en gebleken dat dat niet zo is. Maar, kloppen die metingen wel? Ja en nee! De meting die je hebt gehad klopt wel, maar dat is maar de halve waarheid, een meetsysteem opgelegd door een systeem van zorgverzekeraars en KNO artsen. Het feit blijft namelijk dat er gemeten wordt tussen de 125 en 8000 hertz, maar dat het menselijk gehoor in staat is om geluiden waar te nemen tussen 64 en 23.000 hertz (het gaat dan ook over 20.000 haarcellen). Het is zelfs zo dat bv de laagste toon van een basgitaar rond de 25 hertz ligt en hoor je die wel of niet? De hoogste snaar van een basgitaar komt op ongeveer 98 hertz uit, bijna iedereen zal die horen, maar dit wordt niet gemeten.

Dus als je gehoorbeschadiging welke de tinnitus veroorzaakt onder de 125 hertz of boven de 8000 hertz ligt, ga je hier via de huidige metingen nooit achter komen. Is dat erg? Nee, want het huidige meetsysteem is er niet voor niets, dit is de frequentie waarin je normaal kunt functioneren zonder hulpmiddelen nodig te hebben, maar het lost de tinnitus niet op. En ook al heb je geen gehoorverlies, dan nog zul je door je tinnitus heen moeten luisteren, wat vaak ook al lastig genoeg is en er voor zorgt dat geluid eerder een last is dan dat je er plezier van hebt.

Is het dan zo dat alle dove mensen ook tinnitus hebben? Nee, dat hoeft niet. Immers kunnen je haarcellen ook slechter functioneren waardoor je minder hoort, dan zijn ze nog niet afgestorven, of je hebt door een aangeboren afwijking minder haarcellen. En zo zijn er nog veel meer redenen te noemen.

Kun je tinnitus ook voorkomen? Nee, niet echt. Je kunt voorzorgmaatregelen nemen door oordopjes te dragen als je muzikant bent of vaak naar een festival gaat, maar je weet nooit waardoor je de gehoorbeschadiging op loopt. Er kan in een onbewaakt moment ook een motor langsrijden die ineens veel gas geeft, of je raakt betrokken bij een auto-ongeluk. Elke luide klap kan de oorzaak zijn, maar de haarcellen kunnen ook afsterven door een ziekte. Als je het krijgt heb je gewoon pech, helaas is er (nog) niets aan te doen en zul je er mee moeten dealen.

Feit blijft wel dat wanneer je ervoor zorgt dat je rustiger leeft en minder stress hebt, de tinnitus uiteindelijk vaak naar de achtergrond zal verdwijnen, maar nooit weg zal gaan. Het beste is het zo weinig mogelijk aandacht te geven, dan heb je er minder last van. Ga gewoon aan het werk of zorg dat je bezig bent. In een hoekje gaan zitten en alleen maar thuis blijven is zeker niet de oplossing en zorgt vaak voor een verergering van de klachten.

Let op: Doordat ik niet op wil geven en alles tot op het randje uitgezocht wil hebben sinds ik tinnitus heb (in mijn geval door een aangeboren reverse sloop hearing) zijn dit mijn bevindingen als ervaringsdeskundige, ik ben geen dokter of KNO arts, maar ben overtuigd van deze filosofie en hoop dat dit opgepakt wordt door een onderzoeksarts. Ik weet dat er al jaren onderzoek wordt gedaan met het injecteren van een virus welke ervoor zorgt dat dode haarcellen weer aan gaan groeien waardoor het gehoor weer terug komt en de tinnitus verdwijnt. Dit onderzoek heeft tot nu toe nog geen resultaten opgebracht, maar wie weet komt dit in ons leven nog.

Geef in ieder geval niet op en praat met mensen die ervaring hebben, die heb je zo gevonden, want tussen de 10 en 30% van de bevolking heeft tinnitus, van jong tot oud, we praten over ongeveer 1 miljoen Nederlanders met oorsuizen, 5% ondervindt ernstige hinder. Je mag mij natuurlijk ook mailen.

Huub Lommers, Augustus 2018

Scattando Events

Het Verkleedhuis